W myśl koncepcji opisanej przez prof. Jerzego Mellibrudę w wyniku spożywania alkoholu, u osoby pijącej z czasem wykształcają się trzy psychologiczne mechanizmy uzależnienia. Powstają one na skutek psychofarmakologicznego działania alkoholu na organizm ludzki i są wzmacniane przez doświadczenia inter- i intrapersonalne. To one powodują, że osoba uzależniona w taki a nie inny sposób funkcjonuje.
Istnieją trzy podstawowe mechanizmy uzależnień :
➡️iluzji i zaprzeczania
➡️nałogowego regulowania uczuć
➡️rozproszonego i rozdwojonego “ja”.
W dzisiejszym poście opowiem Wam i przybliżę działanie mechanizmu iluzji i zaprzeczania. Działanie tego mechanizmu polega na tym, że człowiek tworzy sobie iluzje, myśli życzeniowo, magicznie. Jego spojrzenie na świat jest nierealne, nie dostrzega istotnych dowodów, że jego trudności w funkcjonowaniu wynikające przede wszystkim z faktu picia alkoholu. Ucieka od logicznego myślenia, zaprzecza zaistniałym faktom. Oszukuje siebie i otoczenie. Tworzy jednostronną wizę uzależnienia zapamiętuje przyjemne chwile związane z piciem alkoholu a zapomina o stratach, kosztach, wypiera je. Poprzez działanie tego mechanizmu człowiek tkwi w iluzji, że może kontrolować swoje życie. Ma poczucie mocy, podwyższa własną wartość siebie. Mechanizm ten nasila się, gdy człowiek przeżywa trudne emocje. Bywa, że w trudnych stresujących sytuacjach osoba zaczyna sobie przypominać pozytywne skutki picia, co napędza głód alkoholowy i pragnienie napicia się. Alkohol daje złudny obraz siebie samego i fałszywą alkoholową wizję świata, życia. Bywa, że alkoholik nie widzi i nie słyszy tego, czego nie chce widzieć ani słyszeć, czyli tego, co przeszkadzałoby mu w piciu.
Mechanizm ten nie znika w momencie zaprzestania picia. Stare schematy myślowe odzywają się (szczególnie w trudnych stresujących sytuacjach). Takie myślenie może doprowadzić do ponownego picia.
Przejawy mechanizmu iluzji i zaprzeczania:
➡️racjonalizacja: „wszyscy piją, to i ja”;
➡️zapominanie tego co zrobił/-a po alkoholu;
➡️koloryzowanie wspomnień z pomijaniem konsekwencji;
➡️zaprzeczanie: „nie mam problemu z alkoholem, żona się mnie czepia”;
➡️fantazjowanie, gdybanie, odkładanie;
➡️unikanie odpowiedzialności;
➡️obwinianie innych.
Przykłady przekonań systemu iluzji i zaprzeczania:
📌Piję jak każdy.
📌Wszyscy piją.
📌Co to za chłop co nie pije.
📌Kto nie pije ten kapuje.
📌Bez picia nie da się nic załatwić.
📌Jeden mi nie zaszkodzi.
📌Trochę piję, ale nie jestem alkoholikiem.
📌Nie piłem wynalazków, nie miałem delirki, nie piłem na melinach, itp. To nie jestem alkoholikiem.
📌Nie piję codziennie.
📌Nie upijam się za każdym razem kiedy piję.
📌Miałem długą przerwę w piciu.
📌Jak chcę, to potrafię nie pić.
📌Piję tylko wino.
📌Gdybym: miał inną żonę/teściową, pracę, dzieciństwo, itp. to nie musiałbym pić.
📌Piłem bo się zezłościłem, zasmuciłem, wystraszyłem.
📌Musiałem wypić ! szef stawiał.
📌Wypiło się troszeczkę.
📌Piję bo lubię.
📌Jak będę chciał, to przestanę pić (TERAZ NIE CHCĘ).
📌Pojawiła się buteleczka to się wypiło.
📌Jak odmówię ? obrażą się.
📌Zawsze mogę przestać, kiedy tylko zechcę.
📌Alkoholikiem na pewno jest ten kto pije więcej niż ja.
📌Wszyscy kiedyś umierają co za różnica od czego
📌Mój dziadek pił ostro, palił i dożył 100 lat.
📌Oni to dopiero mają problem z piciem ? nie jest ze mną aż tak źle.
📌Człowiek ma prawo aby się trochę rozerwać, zabawić.
📌Piję za swoje nikt mi nie daje.
📌To nie picie, ale trudności życiowe są moim prawdziwym problemem.
📌Moi rodzice wszyscy pili (piją) ? tzn. jestem skazany na picie
Konkretnych przykładów wypowiedzi dotyczących działania tego mechanizmu, każdy, kto się z nim zetknął potrafi podać mnóstwo. Zebrane zostały zapewne najczęściej przeze mnie słyszane, choć w momencie pisania już kolejny kilka, kilkanaście mógłbym już napisać.
źródło: własne doświadczenia zawodowe i nie tylko….
